Podiumkunsten in de Cultuurmonitor
Binnen de Cultuurmonitor gaan we op verschillende manieren met de grote diversiteit binnen het domein Podiumkunsten om. In het Dashboard ontsluiten we data op het niveau van het overkoepelende domein ‘Podiumkunsten’. Hier is voor gekozen omdat veel beschikbare data over podiumkunsten (nog) niet uitgesplitst kunnen worden naar subdomeinen zoals Muziek en Theater.
Deze uitsplitsing is wel te maken in de domeinrapportages waarin we meer specifieke gegevens en onderzoeken samenbrengen. Op dit moment doen we dat voor twee (sub)domeinen: Theater en Muziek. Hiermee kunnen we meer diepgang geven aan de afzonderlijke ontwikkelingen in deze domeinen. Op de domeinpagina Theater presenteren we kerncijfers omtrent theater, muziektheater, dans- en beweging en cabaret- en kleinkunst, terwijl de domeinpagina Muziek zich op de muzieksector in zijn volle breedte richt. In de toekomst onderzoeken we of we verdere uitsplitsingen (bijvoorbeeld voor het subdomein Dans) aan de Cultuurmonitor kunnen toevoegen.
Kerncijfers
Voorstellingen, bezoeken en werkenden
Deze figuur biedt kerncijfers over (1) het aantal voorstellingen in professionele podiumkunsten naar discipline, (2) het aantal bezoeken aan professionele podia naar discipline en (3) het aantal werkzame personen uitgesplitst naar type aanstelling.
Bron: CBS
De gegevens in de figuren hierboven tonen ontwikkelingen in de podiumkunsten over de afgelopen 16 jaar. Zo zien we dat muziek altijd de meeste voorstellingen had in vergelijking tot de andere disciplines binnen podiumkunsten. Dans en beweging heeft in alle jaren het kleinste aantal voorstellingen. In 2020 en 2021 zien we, vanwege de coronapandemie en de maatregelen om het coronavirus te bestrijden, een terugloop van het totale aantal voorstellingen binnen de podiumkunsten. In 2020 was dit een daling van 53 procent ten opzichte van 2019, in 2021 zien we een nog verdere daling van 55 procent ten opzichte van 2019 (CBS 2022a). In 2022 zagen we het aantal voorstellingen geleidelijk weer terugkeren naar het niveau van voor corona. Muziek- en dans- en bewegingsvoorstellingen stijgen in 2022 zelfs al boven het niveau van voor corona uit.
Alle podiumkunsten samen trokken in 2022 bijna 17 miljoen bezoeken. Dit is nog niet hetzelfde als vóór de coronacrisis. Waar er in 2019 nog meer dan 19 miljoen bezoeken waren aan podiumkunsten, daalde dit aantal drastisch naar 5,3 miljoen bezoeken in 2020 en 4,1 miljoen bezoeken in 2021. Deze scherpe daling van het aantal bezoeken is door alle disciplines heen zichtbaar, hoewel het aantal bezoeken aan overige voorstellingen in 2021 een voorzichtige stijging laat zien ten opzichte van 2020. In 2022 steeg het aantal bezoeken voor alle domeinen in de podiumkunsten, waarbij alleen muziekvoorstellingen alweer boven het niveau van voor corona uitstijgen.
Kijkend naar het aantal werkzame personen in de podiumkunsten zien we tussen 2005 en 2019 – met uitzondering van een lichte daling in 2012/2013 en 2020/2021 – een duidelijke groei: van 16.800 werkzame personen naar 29.400 personen in 2022 (CBS 2022b). In 2020 volgde met de coronacrisis een abrupte daling naar 21.800 werkenden, maar in 2021 en 2022 laten de cijfers weer een lichte stijging zien van het totaal aantal werkenden.
Alle typen dienstverbanden kennen een geleidelijke stijging sinds 2005. Met name het aantal ingeleende personen en vrijwilligers en stagiaires kennen een gestage groei, ondanks hier en daar een lichte dip over de jaren heen. Voor alle dienstverbanden geldt dat er zich een sterke afname voordeed in de coronajaren, maar die afname was met name voor ingeleend personeel sterk (zie ook het onderzoek van Goudriaan et al. 2021). Opvallend is dat het aantal vrijwilligers en stagiaires over de jaren zodanig stijgt dat dit de grootste groep werkzame personen is geworden binnen de professionele podiumkunsten in 2022. Voor alle dienstverbanden stijgt het aantal werkzame personen weer boven het niveau van voor corona uit.
Literatuur
CBS (2022a) ‘Professionele podiumkunsten; capaciteit, voorstellingen, bezoekers, regio’. Op: opendata.cbs.nl.
CBS (2022b) ‘Professionele podiumkunsten; werkgelegenheid, baten en lasten’. Op: opendata.cbs.nl.
Goudriaan, R. (et al.) (2021) Ongelijk getroffen, ongelijk gesteund: effecten van de coronacrisis in de culturele sector. Amsterdam/Utrecht/Den Haag: Boekmanstichting/SiRM/Significant APE.
Verantwoording beeld
Opera in het bos / Fotografie: Lisa Maatjens
